بارداری دوره ی حساسی است که در آن تغییراتی در بدن خانم های باردار ایجاد میشود که از برخی از آنها مطلع بوده و با بروز آنها دچار سردرگمی و نگرانی نخواهیدشد.
اما یک دسته از تغییرات نیز در این دوران وجود دارد که شما را با نگرانی هایی مواجه خواهد کرد. از جمله ی این تغییرات میتوان به تغییر رنگ مدفوع به رنگ های سبز و سیاه اشاره کرد.
از آنجایی که رنگ مدفوع شما بستگی به مواد غذایی دارد که مصرف کرده اید، ممکن است در روزهای خارج از دوران بارداری خود نیز با تغییر رنگ مدفوع خود مواجه شده باشید؛ اما غالبا رنگ مدفوع قهوه ای بوده و این تغییر رنگ در دوران بارداری به رنگ سبز و یا مشکی علت هایی دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
رنگ مدفوع سالم در دوران بارداری
در ابتدا باید توجه داشته باشید که رنگ مدفوع در دوران بارداری تفاوتی با حالت غیر بارداری شما نداشته و غالبا به همان رنگ قهوه ای میباشد.
تغییرات رنگ در این دوران میتواند ناشی از تغییرات هورمون ها در بدن شما باشد و یا به دلیل رژیم غذایی خاصی که در این دوران آن را رعایت میکنید. با این حال، رنگ مدفوع با این دلایل نیز باید باز هم به همان رنگ قهوه ای دیده شود.
این نکته نیز حائز اهمیت است که تولید مدفوع در بدن به وسیله ی مایع گوارشی به نام صفرا که از کبد منشاء گرفته است انجام میشود؛ بدین صورت که صفرا که رنگ سبز مایل به زرد دارد در تجزیه چربی ها دخیل بوده و با واکنش آنزیم ها و باکتری های مفید در درون روده، در نهایت مدفوع را به رنگ قهوه ای تولید میکند.
بنابراین همانطور که گفته شد رنگ طبیعی مدفوع، رنگ قهوه ای بوده و در مواقعی این رنگ به حدی روشن است که به زرد رنگ تمایل دارد، که آن نیز طبیعی است.
اما در مورد طبیعی بودن و یا نبودن رنگ سبز مدفوع، در ادامه مطلب ابتدا به چند نکته اشاره خواهیم کرد و بعد به این سوال پاسخ خواهیم داد.
رنگ مدفوع سبز در بارداری
در ابتدا توجه داشته باشید که اجزای تشکیل دهنده ی مدفوع شامل آب، مواد غیر قابل هضم مانند فیبر، چربی و کلسترول، پروتئین، باکتری های مرده و همچنین خلط روده میباشد. قرار گرفتن در دوران بارداری میتواند سبب تغییراتی در کار دستگاه گوارش شده و رنگ مدفوع را تغییر دهد.
این تغییر رنگ میتواند شامل رنگ سبز مدفوع باشد. بنابراین رنگ سبز مدفوع در بارداری طبیعی است. البته اگر همراه با این تغییر رنگ شاهد علائمی باشید، میتواند این تغییر رنگ مدفوع خطرساز باشد.
به طور کلی شما میتوانید با بررسی حالت مدفوع خود نیز به سادگی سالم بودن آن را تشخیص دهید؛ مدفوع سالم معمولا نرم است و بیش از حد سفت و یا بیش از حد شل نمیباشد.
همچنین برخی از افراد رنگ سبز مدفوع را جزو اولین نشانه های بارداری دانسته و آن را به تغییرات هورمونی در بدن ربط میدهند. همانطور که گفته شد رنگ قهوه ای مدفوع به دلیل عمل باکتریایی است که میکروب های مفید روده بر روی مایع صفرا انجام میدهند و حرکات نرمال روده این امکان را میدهد که میکروب ها زمان لازم جهت تجزیه و قهوه ای کردن مایع زرد رنگ صفرا را داشته باشند. اگر به دلایلی این پروسه زود انجام شود به نحوی که میکروب های مفید روده زمان کافی برای تجزیه و تبدیل مایع صفرا به رنگ قهوه ای را نداشته باشند، شما شاهد دفع مدفوع به رنگ سبز خواهید بود.
عوامل و بیماری هایی سبب طی شدن سریع این پروسه و سبز شدن مدفوع میشوند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک از جمله بیماری های ژنتیکی بوده و نوعی اختلال ایمنی است. در این بیماری به دلیل مصرف نوعی پروتئین به نام گلوتن که در جو و گندم وجود دارد، پرز های روده که عامل افزایش سطح جذب در روده هستند تخریب شده و قدرت جذب این افراد با مصرف مواد غذایی دارای پروتئین گلوتن به شدت کاهش میابد. بیماری سلیاک میتواند از عوامل سبز شدن مدفوع باشد.
ژیاردیا
این عارضه نیز نوعی عفونت انگلی بوده که با مصرف غذا و یا آب آلوده در فرد رخ خواهد داد. این عفونت در اکثر موارد خود به خود خوب میشود اما در مواردی نیز نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ها است.
ابتلا به این عفونت نیز میتواند از دلایل سبز شدن مدفوع باشد.
مطالب پیشنهادی:
–چرا رنگ ادرار در بارداری تغییر میکند؟
کولیت با غشای کاذب
کولیت با غشای کاذب نوعی بیماری التهابی روده بوده که در اثر حضور نوعی باکتری در روده ایجاد میشود. این بیماری بیشتر در اثر مصرف آنتی بیوتیک ها ایجاد میشود. زیرا بعضی اوقات آنتی بیوتیک ها سبب ایجاد اختلال در عملکرد باکتری های مفید روده شده و باکتری c را به وجود می‌آورند.ابتلا به این بیماری التهابی نیز میتواند از دلایل سبز شدن مدفوع باشد.
سندروم روده تحریک پذیر
سندروم روده تحریک پذیر سبب میشود که روده ی بزرگ بیشتر از حد معمول با ماهیچه های خود غذا را به طور نا منظم در طول خود حرکت داده و سبب ایجاد نفخ و اسهال در افراد مبتلا به آن شود. ابتلا به این سندروم نیز میتواند از دلایل سبز شدن مدفوع باشد.
کولیت زخمی
در بیماری کولیت زخمی یا کولیت اولسروز که از بیماری های روده ای است، درونی ترین لایه روده و راست روده دچار زخم و التهاب شده و مشکلاتی را در بخش گوارشی به وجود میاورد. از جمله ی این مشکلات میتوان به گرفتگی عضلات شکم و سوء هاضمه اشاره کرد.
همچنین افراد مبتلا به این بیماری در معرض سرطان روده نیز قرار دارند. ابتلا به این بیماری نیز میتواند از دلایل سبز شدن مدفوع باشد.
سرطان روده
در سرطان روده شاهد رشد غده ی سرطانی در روده هستیم که این غده با انسداد جریان روده سبب اختلال در حرکت مواد غذایی در روده شده و هضم غذا را با مشکل مواجه میکند. ابتلا به سرطان روده نیز میتواند از دلایل سبز شدن مدفوع باشد.
بیماری کرون
بیماری کرون نیز نوعی بیماری است که بر روده بزرگ و روده کوچک تاثیر گذاشته و روند گوارش غذا در بدن را با مشکل مواجه میکند. این بیماری درمان نشده و فقط میتواند با مصرف داروهایی از پیشرفت آن جلوگیری کرد. ابتلا به این بیماری نیز میتواند از دلایل سبز شدن مدفوع باشد.
مسمومیت غذایی سالمونلا
این مسمومیت نوعی عفونت باکتریایی بوده که میتواند با مصرف غذاهای آلوده ایجاد شود. مصرف مواد غذایی خام و نپخته و یا مواد غذایی غیر پاستوریزه میتوانند سبب انتقال این باکتری به شما شوند. ابتلا به این نوع مسمومیت غذایی نیز میتواند از دلایل سبز شدن مدفوع باشد.
ای کولای
ای کولای نیز از باکتری های ایجاد کننده مسمومیت غذایی به شمار میرود که به علت وجود این باکتری در مواد غذایی و یا آب آلوده به افراد منتقل میشود. همچنین مصرف گوشت نیم پز از عوامل اصلی ابتلا به این نوع مسمومیت غذایی است. ابتلا به این مسمومیت غذایی نیز میتواند از دلایل سبز شدن مدفوع باشد.
آنفولانزای معده
در این نوع عارضه، روده باریک و معده دچار التهاب شده و در کار دستگاه گوارش اختلالاتی ایجاد میشود. دلیل پیش آمدن این عارضه در بدن میتواند ناشی از مصرف مواد غذایی و یا آب آلوده باشد. همچنین این بیماری به راحتی میتواند از فردی به فرد دیگر انتقال یابد. ابتلا به این بیماری نیز میتواند از دلایل سبز شدن مدفوع باشد.
علاوه بر این بیماری ها و عارضه هایی که سبب سبز شدن رنگ مدفوع میشدند، عوامل دیگری نیز مانند رژیم غذایی خاصی که شما در دوران بارداری استفاده میکنید، داروهایی که مصرف میکنید و امثال اینها سبب سبز شدن مدفوع شما میشود. در ادامه به بررسی چند مورد از این قبیل خواهیم پرداخت.
رژیم غذایی
مواد غذایی که مصرف میکنید بر رنگ مدفوع شما تاثیر گذار خواهد بود. اغلب خانم های باردار، در این دوران، در رژیم غذایی خود سبزیجات فراوانی از جمله کلم بروکلی و اسفناج مصرف میکنند زیرا این مواد حاوی مواد مغذی بوده و برای آنها در این دوران مفید است.
همین موضوع باعث میشود رنگ مدفوع خانم های باردار سبز شود که این موضوع به دلیل کلروفیل موجود در این سبزیجات بوده که باعث ایجاد رنگ سبز در مدفوع میشود. بنابراین خانم های باردار میتوانند با کم کردن مصرف سبزیجات این مشکل را به راحتی حل کنند.
مصرف ویتامین ها
برخی از ویتامین ها وجود دارند که حتی در صورتی که رژیم غذایی خوبی هم داشته باشید باز هم نمیتوانید تمام نیاز بدنتان به این ویتامین را صرفا با مصرف مواد غذایی به دست آورید. در این مواقع پزشک برای شما ویتامین هایی را تجویز میکند و شما مصرف خواهید کرد. مصرف کردن این ویتامین ها میتواند سبب سبز شدن رنگ مدفوع شما شود.
مصرف ملین ها
همانطور که گفته شد اگر روند عبور غذا از حد معمول سریع تر باشد به نحوی که مایع صفرا نتواند به اندازه کافی مورد تجزیه ی میکروب های مفید روده قرار بگیرد، شما دچار رنگ مدفوع سبز رنگ خواهید شد. مصرف ملین ها سبب میشود که این روند عبور غذا سریع شده و در نهایت شما مدفوع خود را به رنگ سبز خواهید دید.
مصرف برخی دارو ها
توجه داشته باشید چنانچه به صورت دوره ای از برخی دارو ها مانند آنتی بیوتیک ها استفاده میکنید دیده شدن رنگ مدفوع به رنگ سبز طبیعی بوده و جای نگرانی نیست. البته بعد از تمام شدن مصرف آنتی بیوتیک باید رنگ مدفوع شما به حالت عادی بازگردد.
به طور کلی رنگ سبز مدفوع در دوران بارداری خطرناک نبوده و جای نگرانی نیست. اما اگر این تغییر رنگ مدفوع با علائم زیر همراه بود باید حتما به پزشک خود مراجعه کنید؛ علائمی همچون:
- خون و یا خلط سبز در مدفوع
- اسهال همراه با دل درد و گرفتگی عضلات در صورتی که چند روز طول بکشد.
- علائم فیزیکی مثل درد مقعد، تب و از دست دادن اشتها همراه با مدفوع سبز
- یبوست متناوب
رنگ مدفوع سیاه در بارداری
از دیگر رنگ هایی که شما ممکن است در دوران بارداری برای مدفوع خود مشاهده کنید، حالتی تیره و یا مشکی شدن مدفوع است. در مورد این رنگ از مدفوع نیز باید گفته شود که باز هم جای نگرانی نبوده و میتواند به دلیل رژیم غذایی و یا مصرف برخی از دارو ها در این دوران باشد. در ادامه ی این مطلب ابتدا به بررسی علت های بروز رنگ سیاه در مدفوع خواهیم پرداخت و بعد راه حل رفع آن را برای شما بازگو خواهیم کرد.
علت های ایجاد مدفوع سیاه در بارداری:
- مصرف مکمل های آهن: اگر به تشخیص پزشک شما برایتان مکمل های آهن تجویز شده و شما از آنها مصرف میکنید در مواردی ممکن است این آهن توسط بدن شما جذب نشده و به صورت مدفوع دفع شود. این مدفوع دارای رنگ سیاه میباشد.
- مصرف برخی دارو ها: علاوه بر مکمل های آهن، مصرف برخی داروها نظیر بیسموت نیز میتوانند سبب تیره شدن رنگ مدفوع شما شوند.
- مصرف برخی غذاها: توجه داشته باشید که مصرف برخی مواد غذایی مانند شیرین بیان و یا غذاهایی که دارای رنگ مصنوعی میباشند نیز میتوانند سبب تیره شدن مدفوع شما شوند.
- برخی بیماری ها: برخی از بیماری ها نظیر مشکلات گوارش، یبوست و همچنین شکاف های مقعدی که در دوران برداری به دلیل فشار بر لگن وارد میشود نیز میتواند سبب تیره شدن مدفوع شود.
- خونریزی دستگاه گوارش: چنانچه خونریزی در معده، مری و یا روده کوچک شما رخ دهد به دلیل ترکیب خون با آنزیم های گوارشی شما شاهد رنگ تیره مدفوع خواهید بود.
شما میتوانید با رعایت برخی نکات از تیره شدن مدفوع خود جلوگیری کرده و یا آن را رفع کنید. از جمله:
- مصرف مواد غذایی سرشار از آهن: برای اینکه نیاز به مصرف مکمل های آهن پیدا نکنید، که عدم جذب آنها سبب تیره شدن مدفوع شما میشود، میبایست مواد غذایی دارای آهن را که آهن آنها به خوبی توسط بدن جذب میشود را مصرف کنید. این مواد شامل جگر، گوشت قرمز، سبزیجات تیره رنگ و همچنین غلات تقویت شده با آهن میباشند.
- افزایش مصرف فیبر: استفاده از مواد دارای فیبر علاوه بر جلوگیری از بواسیر و یبوست به شما جهت تیره نشدن مدفوع نیز کمک خواهد کرد.
- هیدراته ماندن: در برخی موارد کمبود آب میتواند سبب تیره شدن مدفوع شود. بنابراین توصیه میشود که از آبمیوه های طبیعی استفاده کنید و روزانه 8 الی 10 لیوان آب بنوشید.
به طور کلی رنگ سیاه و تیرگی مدفوع در دوران بارداری خطرناک نبوده و جای نگرانی نیست. اما اگر این تغییر رنگ مدفوع با علائم زیر همراه بود باید حتما به پزشک خود مراجعه کنید؛ علائمی همچون:
- تب
- درد در ناحیه قفسه سینه و یا شکم
- اسهال
- دشواری در تنفس
- حالت تهوع و یا استفراغ خونی
- سرگیجه
ممنون از مطالب مفیدتون
مفید بود