کاهش سن بازنشستگی مادران شاغل با تولد فرزندشان

کاهش سن بازنشستگی مادران شاغل با تولد فرزندشان

5/5 - (4 امتیاز)

سال‌ها تحصیل می‌کند، مهارت‌های مختلف را آموزش می‌بیند تا در دنیای امروز مستقل باشد و از پس هزینه‌های جاری زندگی اش برآید. در فرایند این زندگی پر پیچ و خم ازدواج می‌کند و مسئولیت‌های جدیدی از بعد هزینه و بعد عاطفی روی دوشش اضافه می‌شود، حال باید همپای همسرش به کار کردن ادامه دهد تا در شرایط اقتصادی کنونی از زندگی جا نمانند.

بعد از گذشته چند سال از زندگی مشترک، می خواهند پای کودکی را به زندگی دونفره شان باز کنند و بچه دار شوند تا طعم شیرین خنده‌های نوزادی را در زندگی بچشند اما در شرایطی که زن و مرد پا به پای هم کار می‌کنند و درحالی که کسر شدن یک منبع درآمدی و اضافه شدن هزینه‌های یک کودک به زندگی معادله دخل و خرجشان را بر هم می‌زند، چه ضمانتی وجود دارد که بعد از گذران دوران بارداری و ۹ ماه مرخصی زایمان دوباره کارفرما  او را به کار گیرد؟ در چنین شرایطی کارفرمایان با آگاهی از این دغدغه تازه دیگر حاضر به جذب و ادامه همکاری با این کارمند دیروز و مادر امروز نیستند و به‌دنبال کارمندی می‌گردند تا فارغ از این دغدغه‌ها همه توان و تمرکزش را برای کار بگذارد!

چندسالی است که کشور با مشکل کاهش جمعیت روبه رو شده و مسئولان با همه توان سیاست‌ها و تسهیلاتی را به کار گرفته‌اند تا زوجین را تشویق به فرزندآوری کنند در این میان شاید حمایت از مادران شاغل و دادن این اطمینان به آنها که در صورت فرزند‌آوری موقعیت اجتماعی و شغلی  را از دست نمی‌دهند و منبع درآمدی زندگی‌شان با اضافه شدن یک یا دو فرزند از سوی مادر قطع نمی‌شود، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بخشی از این عدم توجه البته به اطلاع رسانی‌ها باز می‌گردد چون در حال حاضر نیز قوانین مهمی برای حمایت از زنان شاغل وجود دارد که شاید افراد از آن اطلاعی ندارند. به سراغ مسئولان وزارت تعاون، کارو رفاه اجتماعی رفتیم تا از چند و چون این حمایت‌ها و تسهیلات آگاه شویم.

احمد غریوی مدیرکل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کارو رفاه اجتماعی در گفت‌و‌گو با «ایران» از قوانین و سیاست‌های حمایتی که برای اشتغال مادران شاغل وضع شده است، می‌گوید: در قوانین جاری کشور امتیازهایی برای بانوان شاغل، تحت عنوان شرایط کار زنان پیش‌بینی شده است. یکی از این قوانین، قانون کار است که در ماده ۷۵ آن انجام کارهای خطرناک، مشاغل سخت و زیان آور و حمل بار بیش ازحد مجاز برای کارگران زن را ممنوع اعلام کرده است. بر اساس تبصره یک ماده ۷۶ قانون کار در نظر گرفته شده است که بعد از پایان مرخصی زایمان، کارگر زن به کار سابق خود برخواهد گشت و ایام مرخصی و زایمان هم در صورت تأیید سازمان تأمین اجتماعی به سوابق خدمتی وی اضافه خواهد شد. در اصلاحیه‌های قوانین مربوطه، مقرراتی وضع شده است که در طول مدت بارداری اگر کارگر نتواند کار سخت را انجام دهد می‌تواند از دورکاری استفاده کند و بعد از اتمام دوره مرخصی زایمان، مادرانی که کودک شیرخوار دارند می‌توانند تا دوسالگی فرزندشان از ساعت شیردهی استفاده کرده و یک ساعت زودتر محل کار را ترک کنند. وی ادامه می‌دهد: چنانچه بعد از اتمام مرخصی زایمان ، کارفرما مانع ادامه کار کارگرخانم شود فرد می‌تواند با مراجعه به هیأت‌های تشخیص و هیأت حل اختلاف بر اساس فصل نهم قانون کار دادخواست دهد و اگر دلیلی برای اخراج کارگر وجود نداشته باشد قطعاً حکم بازگشت به کار کارگر خانم صادرخواهد شد و حق السعی ایام بلاتکلیفی را که کارفرما مانع کار کارگر شده بود باید به فرد پرداخت کند. غریوی با اشاره به یک بخشنامه حمایتی از مادران شاغل که بعدها ابطال شد،  بیان می‌کند: اداره کل روابط کار و جبران خدمت ، سال ۱۳۹۳ بخشنامه‌ای را صادر کرده بود که در این بخشنامه بعد از اتمام مرخصی بارداری و زایمان تا پایان دو سالگی طفل شیرخوار، کارفرمایان به هیچ وجه مجاز به اخراج کارگر خانم نیستند.

مطالب پیشنهادی:

دلایل خستگی مفرط در دوران بارداری چیست؟ + 6 راه مقابله با خستگی

همه چیز درباره زایمان در آب + فواید و مضرات

این بخشنامه در دیوان عدالت اداری مورد اعتراض قرار گرفت و در سال ۹۶ دیوان ، بخشنامه اداره کل روابط کار و جبران خدمت وزاتخانه را ابطال کرد با این استدلال که اداره کل روابط کار اقدام به قانونگذاری جدید کرده و تکلیفی را برای هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف ایجاد کرده است و صدور این بخشنامه از اختیارات این اداره کل خارج است. در حال حاضر چنانچه کارگر زن بعد از اتمام دوران مرخصی بارداری تمایل به ادامه اشتغال داشته باشد، قرارداد مدت موقت نداشته باشد یا به خاطر بی‌انضباطی، کارفرما نخواهد کارگر را اخراج کند به عبارتی دلیلی برای اخراج کارگر وجود نداشته باشد، با صدور رأی هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف ، کارگر خانم به کار خودش باز خواهد گشت. مدیرکل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کارو رفاه اجتماعی با اشاره به قوانین حمایتی که در سال‌های اخیر برای بانوان شاغل تصویب شده است، می‌گوید: آخرین قانونی که برای حمایت از بانوان شاغل تصویب شده قانون «جوانی جمعیت» است که در ماده ۱۷ این قانون تسهیلات و حمایت‌های خوبی از بانوان شاغل در نظرگرفته‌اند. به‌عنوان مثال تسهیلاتی برای بازنشستگی بانوان، تسهیلات مربوط به مرخصی زایمان برای دوقلوها و چندقلوها و… پیش‌بینی شده است. تسهیلات بازنشستگی در جوانی جمعیت به این صورت است که به ازای تولد هر فرزند بعد از تصویب این قانون یک سال از سن بازنشستگی مادران شاغل کم خواهد شد. در ماده ۱۵ قانون جوانی جمعیت نوشته شده است کلیه دستگاه‌ها در ماده ۲۹ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه مکلف‌اند در به کارگیری، جذب و استخدام نیروی جدید به ازای تأهل و نیز داشتن هر فرزند یکسال تا حداکثر ۵ سال به محدوده سنی مادران اضافه کنند، به‌عنوان مثال اگر شرط سنی استخدام برای همه در دستگاه‌های اجرایی ۳۰ سال است مادر متقاضی استخدام با داشتن دو فرزند می‌تواند با ۳۲ سال سن در آزمون شرکت کند، در تبصره ماده ۱۵ پیش‌بینی شده دستگاه‌های دولتی مجاز به تعدیل یا عدم نیاز مستخدمین دارای حداقل سه فرزند، مادران باردار یا فرزند شیرخوار نیستند به جز مواردی که به اجرای تخلفات اداری مرتبط می‌شود. یا نوبت کاری شیفت شب برای مادران باردار و یا مادران با کودک شیرخوار تا دوسال اختیاری لحاظ شود همچنین درخواست دورکاری برای مادران باردار به‌مدت ۴ ماه در مشاغلی که امکان دورکاری دارند، الزامی است. غریوی با بیان آنکه رسانه‌ها با پوشش مناسب این قوانین حمایتی در قالب‌های مختلف می‌توانند گام مهمی را بردارند، می‌گوید: قوانین خوبی برای حمایت از مادران شاغل و بانوان ایجاده شده است اما نقش رسانه‌ای در آگاهی خانواده‌ها از این قوانین بسیار کمرنگ است با آگاهی از این تسهیلات افراد می‌توانند راحت‌تر برای فرزند‌آوری  اقدام کنند. از این روی، در آینده شاهد اتفاقات خوبی در کشور در بحث جوانی جمعیت خواهیم بود.

مدیرکل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پایان صحبت‌هایش با اشاره به بیمه بیکاری برای بانوان بیان می‌کند: هر چند در مقطع کنونی اگر مادر شاغلی اخراج شود و سوابق مربوط به بیمه را داشته باشد می‌تواند از مزایای بیمه بیکاری استفاده کند، اما به‌عنوان کارشناس باید نکته‌ای را مطرح کنم؛ اگر قانونی تصویب می‌کنیم با نگاه به دستگاه‌های دولتی است و باید شرایط بخش خصوصی را هم در قوانین و مقررات در نظر بگیریم ، نباید قوانینی را وضع کنیم که از طرفی جنبه حمایتی داشته باشد و از طرف دیگر تبدیل به مانعی دربرابر جذب نیروی خانم در بخش خصوصی شود. چرا که با حمایت‌های تلفیقی و ترکیبی می‌توانیم ثبات کاری بانوان را در دوران بعد از بارداری تضمین  کنیم یعنی از طرفی الزام کارفرمایان بخش خصوصی را ببینیم و از طرفی حمایت‌های دولتی را هم در نظر بگیریم و نباید تمام بار را بر دوش بخش خصوصی قرار دهیم.

پرداخت غرامت دستمزد ایام بارداری به‌صورت ماهانه

​​​​​​​

یکی از موضوعاتی که از اهمیت بالایی در فرزند‌آوری بانوان شاغل برخوردار است نحوه پرداخت غرامت و مدت زمان دریافت مرخصی زایمان است. طبق قانون مادران بعد از زایمان می‌توانند ۹ ماه در کنار فرزند خود باشند و بعد از آن به محیط کار بازگردند. حال سؤال اینجاست که آیا ایام مرخصی زایمان جزو سوابق کاری فرد محسوب می‌شود؟ و برای دریافت غرامت دستمزد بارداری چه باید کرد؟

امیرعباس قدرتی، رئیس اداره بیمه بیکاری و تعهدات کوتاه مدت سازمان تأمین اجتماعی در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به تعهدات این سازمان می‌گوید: پرداخت غرامت دستمزد ایام بارداری یا همان مرخصی زایمان یکی از تعهدات این سازمان است. غرامت دستمزد ایام بارداری به وجوهی اطلاق می‌شود که در ایام بارداری و عدم توانایی موقت اشتغال به کار و عدم دریافت مزد یا حقوق و به جای مزد از طرف سازمان تأمین اجتماعی به بیمه شده پرداخت می‌شود. وی می‌افزاید: به استناد ماده ۶۷ قانون تأمین اجتماعی بیمه شدگان زن در صورت داشتن سابقه ۶۰روز کار و پرداخت حق بیمه ظرف یکسال قبل از زایمان و عدم اشتغال در زمان مرخصی زایمان می‌توانند تا ۹ ماه از مرخصی زایمان و مراقبت‌های دوره شیردهی استفاده کنند و برای دریافت این حمایت نیازی به مراجعه حضوری متقاضیان نبوده و بیمه شدگان زن می‌توانند با مراجعه به سامانه تأمین اجتماعی به نشانی Es.tamin.ir و بارگذاری مدارک لازم شامل تصویر گواهی ولادت یا شناسنامه فرزند و گواهی پزشک مربوطه، برای استفاده از مرخصی زایمان غیرحضوری  اقدام کنند. وی با اشاره به اینکه حقوق مادرانی که زایمان کرده‌اند توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می‌شود، می‌گوید: دوره مذکور به‌عنوان سابقه پرداخت حق بیمه نیز لحاظ می‌شود. ضمناً مادرانی که در طول دوره بارداری به عوارضی دچار می‌شوند که سلامتی مادر و فرزند را تهدید می‌کند، می‌توانند با ارائه گواهی استراحت از سوی پزشک معالج و تأیید آن در مراجع معتمد پزشکی سازمان، علاوه بر ۹ ماه، مدتی نیز از غرامت دستمزد ایام بیماری بهره‌مند شوند. قدرتی با بیان آنکه مرخصی زایمان فقط برای مادرانی که زایمانشان منجر به تولد فرزند می‌شوند نیست، می‌گوید: بانوانی که بارداری آنان منجر به تولد نوزاد نمی‌شود یا به عبارتی دچار سقط جنین می‌شوند درصورت داشتن شرایط مقرر در ماده ۶۷ قانون تأمین اجتماعی می‌توانند تا ۱۲ هفته یعنی ۸۴ روز از مرخصی زایمان استفاده کنند. رئیس اداره بیمه بیکاری و تعهدات کوتاه مدت سازمان تأمین اجتماعی در پایان با اشاره به بهره‌مندی بیمه شدگان زن از معاینات طبی و خدمات درمانی قبل و بعد از زایمان می‌گوید: در گذشته، مبالغ کمک بارداری براساس درخواست بیمه شده زن و هر چند ماه یکبار به وی پرداخت می‌شد اما با توجه به ضوابط جدید، غرامت دستمزد ایام بارداری به‌صورت ماهانه پرداخت می‌شود.
منبع: رجا نیوز