احکام فطریه مهمان – فطریه مهمان بر عهده کیست ؟

یکی از سوالاتی که دم عید فطر بسیار پرسیده می‌شود و سوال خیلی هاست این است که بر طبق احکام فطریه مهمان، زکات فطره و یا فطریه مهمان بر عهده کیست ؟ ما در این متن به توضیح کلی این سوال خواهیم پرداخت

سوال:

آیا اگر مهمان شب عید فطر در خانه ما باشد فطریه بر گردم صاحب خانه است ؟ به طور کلی فطریه مهمان بر عهده کیست ؟

پاسخ:

مراجع تقلید می‌گویند، در شب عید فطر، بر طبق احکام فطریه مهمان شخصی که نان‌خور صاحب‌خانه است، فطریه‌اش بر عهده صاحب‌خانه می‌باشد. اما درباره‌ی اینکه نان‌خور به چه کسی گفته می‌شود بین فقها اختلاف نظر است.
اکثر فقها می‌گویند شخص میهمان با یک شب، نانخور، محسوب نمی‌شود، اما برخی از مراجع، میهمان در یک شب را هم نانخور شمرده و چنانچه قبل از غروب، وارد منزل صاحبخانه شده باشد، زکات فطره وی را بر عهده صاحب‌خانه می‌دانند.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال که ” بر طبق احکام فطریه مهمان فطریه مهمان بر عهده کیست ؟ اگر قبل و یا بعد از غروب شب عید قربان وارد خانه صاحب خانه شود؟ “، چنین است:

آیت الله العظمی خامنه‌ای:

بر طبق احکام فطریه میهمان اگر نانخور صاحب‌خانه محسوب شود کفاره او به عهده‌ی میزبان است مگر اینکه _میهمان_فطریه را به وکالت از طرف او پرداخت نماید. توجه داشته باشید میهمان با یک شب نانخور محسوب نمی‌شود و فطریه به عهده خودش می‌باشد.

آیت الله مکارم شیرازی:

فطره میهمان بر عهده صاحبخانه نیست، مگر اینکه برای چند شب میهمان او باشد، به طوری که نان خور او محسوب شود.

آیت الله سیستانی:

کسی که تنها براى افطار شب عید دعوت شده نان خور به حساب نمى‏آید، و فطره‌اش بر صاحبخانه نیست.

آیت الله نوری همدانی:

بر طبق احکام فطریه مهمان چنانچه میهمان قبل از غروب وارد بر صاحبخانه شود و آن شب نانخور وی باشد زکات فطره اش بر عهدۀ میزبان است.

آیت الله صافی گلپایگانی:

در جواب این سوال که فطریه مهمان بر عهده کیست ‌؟ ” در هر دو فرض بر عهده صاحب خانه است. “

آیت الله هادوی تهرانی:

مهمانى که قبل از غروب آفتاب شب عید فطر وارد منزل صاحبخانه شود، اگر قصد دارد مدّتی آنجا بماند به گونه‏ اى که «نان‏ خور» به حساب بیاید، فطریه او بر میزبان واجب است، اما اگر فقط همان شب را مهمان است، فطریه او بر میزبان واجب نیست.
اما احتیاط مستحبّ آن است که زکات فطره او را هم بدهد و اگر در طول ماه رمضان نان‏ خور باشد، زکات فطره وى بر صاحب خانه واجب است. در مواردی که به طور مسلّم نمى‏ توان زکات فطره را به گردن مهمان یا صاحبخانه دانست، اگر یکى از آنها با اجازه و رضایت دیگرى زکات فطره را به نیّت کسى که واقعاً زکات فطره به گردن او است بدهد، کافى است و بر دیگرى پرداخت مجدّد زکات فطره لازم نیست.