رفلاکس نوزاد چیست؟
رفلاکس معمولا در تمام نوزادان شیر خوار رخ میدهد. این عارضه به دلیل آن است که در محل اتصال مری به معده، عضله ای قرار دارد که نقش دریچه را داشته و مانع بازگشت محتویات معده به داخل مری میشود. هنگام خوردن غذا این دریچه باز شده و بعد از عبور غذا این دریچه بسته میشود؛ تا مری و سایر اعضای بدن از تماس با اسید معده در امان باشند.
در نوزادانی که رفلاکس دارند، این عضله به طور کامل رشد نکرده است؛ بنابراین محتویات معده به داخل مری باز گشته و این امر باعث میشود نوزاد استفراغ کند. زمانی که این عضله رشد کرده و کامل شود، رفلاکس نوزاد هم بهبود پیدا خواهد کرد.
چگونه بدانیم نوزادمان رفلاکس دارد؟
رفلاکس درسه ماهه اول تولد نوزاد بسیار شایع میباشد. تقریبا 50 درصد نوزادان در سه ماهه اول تولد شان دچار رفلاکس میشوند.
معمولا رفلاکس در یک سالگی تا 14 ماهگی بهبود می بخشد. نوزادانی که دچار رفلاکس معده هستند، معمولا بعد از شیر خوردن مقداری از شیر خورده شده را بالا می آورند و یا ممکن است بعد از غذا خوردن استفراغ کند.
آیا رفلاکس نوزاد خطرناک است؟
در پاسخ به سوالاتی همچون آیا رفلاکس نوزاد خطرناک است؟ و یا آیا بالا آوردن نوزاد طبیعی است ؟ باید در ابتدا گفته شود، همه رفلاکس ها مهم نیستند و باعث ناراحتی نوزاد نمیشوند؛ ولی بعضی رفلاکس ها همراه با درد و بی قراری کودک میباشند.
مطالب پیشنهادی:
–چرا نوزاد شیر بالا میاره؟ + 8 راهکار برای کاهش استفراغ در نوزاد
–آیا به نوزاد آب بدهیم؟ از کی میتوانیم به نوزاد آب بدهیم؟
علائم رفلاکس در نوزادان چیست؟
رفلاکس معده نوزادان، به علت کوتاه تر و باریک تر بودن مری بوده و این عارضه بین کودکان زیر دو سال بسیار شایع میباشد. علائم ترش کردن معده در کودکان عبارتند از:
- گریه کردن و بی قراری مکرر نوزاد
- تنفس دشوار و تنگی نفس در نوزاد
- قوز کردن نوزاد در زمان شیر خوردن و بعد از شیر خوردن
- خودداری از شیر خوردن نوزاد و تمایل به مکیدن پستانک
- استفراغ های مکرر
- سرفه
- مشکلات تنفسی
- کاهش وزن
- کاهش اشتها
- تنفس بد بو
- دشواری نوزاد در خوابیدن
- استفراغ مکرر نوزاد که معمولا بعد از شیر خوردن و حتی دو ساعت بعد از شیر خوردن اتفاق می افتد.
شیر خوار مبتلا به رفلاکس در زمان شیر خوردن سر را به عقب میکشد و از شیر خوردن خودداری میکند و در زمانی که شیر میخورد، در زمان کوتاهی دست از شیر خوردن کشیده و بی قرار بوده و گریه می کند؛ که در این حالت حتی مادر نمیداند نوزاد گرسنه است یا تمایل به شیر خوردن ندارد.
در چنین شرایطی باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کرده و درمان شروع شود؛ چون ممکن است نوزاد دچار کاهش وزن و عدم وزن گیری شود. بسیاری از این علائم در نوزادان اتفاق می افتد؛ اما اگر این علائم به صورت مداوم ادامه داشت حتما به پزشک مراجعه کنید.
آیا استفراغ نوزاد خطرناک است؟
در پاسخ به سوالاتی چون آیا استفراغ در نوزادان خطرناک است؟ و یا آیا استفراغ نوزاد خطرناک است؟ باید در توجه داشته باشید که، علت اصلی رفلاکس نوزادان به علت کوتاه بودن و باریک تر بودن مری و همچنین سیستم گوارش نارس در نوزادان میباشد و رفلاکس در اکثر نوزادان بعد از یک سالگی بهبود پیدا می کند.
چه کارهایی برای بهبود رفلاکس نوزاد می توان انجام داد؟
در ادامه، روش هایی را بیان خواهیم کرد که به بهبود رفلاکس نوزاد شما کمک خواهد کرد:
- در زمانی که مادر به نوزاد خود شیر میدهد، میبایست سر نوزاد خود را بالاتر از تنه او قرار دهد. بهتر است بین بالا تنه نوزاد و پایین تنه نوزاد، در آغوش مادر هنگام شیر خوردن، زاویه ای بین 30 تا 40 درجه برقرار کنید و پای مادر تکیه گاه بالا تنه نوزاد باشد.
- اگر کودک در حالت خوابیده شیر میخورد، بهتر است کودک را به پهلوی چپ بخوابانید.
- پس از هر بار شیر خوردن نوزاد را حدود 20 تا30 دقیقه به حالت عمودی در آغوش نگه دارید.
- به مقدار کم و دفعات بیشتر به نوزاد شیر دهید.
- بهتر است یکبار در میان شیر خوردن نوزاد و یکبار هم در پایان شیر دهی باد گلوی نوزاد را بگیرید.
- بعد از شیر خوردن نوزاد را به آرامی جابجا کنید و در زمان آغوش گرفتن نوزاد، به شکم او فشار وارد نکنید.
- اگر نوزاد با شیشه شیر میخورد، هر دو الی سه دقیقه یکبار، در حین شیر خوردن، باد گلوی نوزاد را بگیرید. توجه داشته باشید سوراخ شیشه شیر کودک گشاد نباشد؛ اگر سوراخ شیشه شیر گشاد باشد شیر با حجم زیاد وارد دهان کودک میشود.
- بهترین روش خواباندن کودکی که رفلاکس دارد، خواباندن به روی شکم (دمر خواباندن) است؛ این حالت خوابیدن بهتر است در روز و هنگامی که مادر در کنار کودک حضور دارد، انجام شود تا از مرگ ناگهانی شیرخوار جلوگیری شود.
- بهتر است هنگام خوابیدن سر کودک را بالاتر از بدن قرار دهید؛ اما در نظر داشته باشید شیب زیر سر کودک ملایم باشد.
- همچنین افزایش غلظت شیر، با کمک غلاتی مانند برنج می تواند به بهبود رفلاکس نوزاد کمک کند؛ اما قبل از انجام این کار حتما با متخصص اطفال مشورت کنید.
- در زمان شیردهی دقت داشته باشید که نوزاد به خوبی سینه را گرفته باشد که ورود هوا به داخل دهان کودک به حداقل برسد.
- کودک هر چه آرامش بیشتری داشته باشد، رفلاکس او کمتر میشود.
- توجه داشته باشید که کودک در معرض دود سیگار قرار نگیرد؛ چون دود سیگار باعث آلودگی هوا شده و باعث افزایش رفلاکس کودک میشود.
آیا بالا آوردن نوزاد طبیعی است؟
در پاسخ به سوالاتی همچون آیا رفلاکس نوزاد خطرناک است؟ و یا آیا بالا آوردن نوزاد طبیعی است؟ باید در ابتدا بدانید که رفلاکس نوزاد، معمولا در 2 تا 4 ماهگی اوج میگیرد و بیشتر کودکان در 7 تا 8 ماهگی، رفلاکس شان بهبود پیدا کرده و اکثر کودکان در یک سالگی دیگر دچار رفلاکس نمیشوند.
اگر کودک شما رفلاکس داشته ولی رشد خوبی دارد و همچنین بی قرار نبوده و وزن گیری مناسبی دارد، پس هیچ جای نگرانی وجود ندارد؛ زیرا رفلاکس فیزیولوژیکی و طبیعی است.
چه عواملی باعث تشدید رفلاکس نوزاد میشود؟
به طور کلی موارد زیر سبب تشدید رفلاکس نوزاد میشود:
- زمانی که سینه های مادر زیاد شیر دارد و مقدار زیادی شیر به سرعت وارد دهان نوزاد میشود؛ این امر باعث میشود رفلاکس نوزاد تشدید شود.
- حساسیت های غذایی هم میتواند رفلاکس نوزاد را تشدید کند؛ به طور مثال مصرف لبنیات توسط مادر، مهم ترین دلیل تشدید رفلاکس نوزاد میباشد.
- تغذیه کودک با شیر خشک، غذاهای جامد، غلات، قطره آهن، ویتامین ها، داروها و نیز داروهای گیاهی میتواند رفلاکس کودک را تشدید کند.
- سرماخوردگی یا آلرژی فصلی میتواند باعث بلع مخاط دهان شده و همین امر باعث تشدید رفلاکس در نوزاد میشود.
- نوزادی که بی قرار است و با بی میلی شیر میخورد یا هنگام شیر خوردن اطراف را نگاه کرده و به درستی سینه مادر را نمیگیرد شیر با مقداری هوا وارد دهان نوزاد میشود و همین امر باعث رفلاکس میشود.
- یکی دیگر از عوامل تشدید رفلاکس کودکان، زمان فرآیند رشد دندانهای کودک میباشد. رشد دندان ها باعث افزایش بزاق دهان در کودک میشود. کودک هم مقدار اضافی بزاق را قورت داده و همین امر باعث تشدید رفلاکس کودک میشود.
- استفاده از غذاهای جامد و همچنین غذا دادن به نوزاد در زمان سینه خیز رفتن نوزاد، میتواند رفلاکس را تشدید کند.
رژیم غذایی مادر برای بهبود رفلاکس نوزاد:
مادران شیر دهی که نوزادشان از شیر مادر تغذیه می کند، باید از مصرف برخی از غذاها پرهیز کنند. رفلاکس در نوزادان طبیعی است اما مصرف بعضی از غذاها توسط مادر باعث تشدید رفلاکس نوزاد و همچنین درد و ناراحتی او میشود.
مادرانی که نوزادشان دچار رفلاکس است باید از مصرف غذاهای نفاخ و آلرژی زا مانند موارد زیر اجتناب کنند:
- گندم
- تخم مرغ
- کلم
- سویا
- ماهی
- مغزیجات
- غذاهای پرچرب
- انجیر
- موز
- نارگیل
- خیار
- ریواس
- گوجه فرنگی
- آبلیمو
- سرکه و همچنین انواع سس ها که دارای سرکه باشند.
- نوشابه
- قهوه
- چای
- شیر
البته در نظر داشته باشید که همه این مواد، برای همه ی افراد آلرژی زا نبوده و برای این که بدانید نوزاد شما به این مواد آلرژی دارد یا نه، بهتر است مصرف این مواد را حدود پنج روز تا یک هفته قطع کنید و بعد از یک هفته به صورت موردی این مواد را مصرف کنید. اگر در کودکتان نشانه ای از بی قراری و احساس ناراحتی نکردید، میتوانید این مواد را با خیال راحت مصرف کنید.
مادرانی که کودک شان دچار رفلاکس است، بهتر است حجم وعده های غذایی خود را کم کرده و تعداد وعده های غذایی خود را زیاد کنند.
علاوه بر آن، همراه با غذا لبنیات مصرف نکنند و شام را حدود 2الی 3 ساعت قبل خواب میل کنند.
همچنین توصیه میشود مادرانی که نوزاد آنها دچار رفلاکس است، در معرض هوای آلوده، دود و انواع دخانیات قرار نگیرند. همچنین بهتر است از مواد عطری و یا اسپری های خوش بو کننده هوا نیز استفاده نکنید.
مادرانی که کودکان مبتلا به رفلاکس دارند فکر میکنند که بوی شیر ترشیده میدهند و این موضوع باعث اذیت مادر میشود. همیشه سعی کنید چند تکه حوله و دستمال تمیز همراه خود داشته باشید تا هنگام در آغوش گرفتن نوزادتان آن را روی شانه خود بیندازید تا از ریختن شیر روی لباستان جلوگیری کنید. اما این نکته را فراموش نکنید که این مشکل قابل حل و گذراست.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم ؟
اگر نوزاد شما به مقدار خیلی کم استفراغ میکند و وزن گیری خوبی دارد، پس جای نگرانی وجود ندارد. اما اگر هر یک از موارد زیر را در کودک خود مشاهده کردید، به متخصص اطفال مراجعه کنید.
- نوزاد استفراغ مکرر دارد.
- کودک شما هنگام شیر خوردن سرفه و یا خس خس می کند.
- نوزاد استفراغ جهنده دارد.
- کودک در حین شیر خوردن بیقرار است، گریه می کند و دل درد دارد.
- در مدفوع کودک خون دیده شده است.
- استفراغ کودک سبز یا زرد رنگ است و یا خون درآن مشاهده میشود.
- کودک تب بالای 38 درجه دارد.
- کودک وزن گیری خوبی ندارد.
- شکم کودک ورم میکند.
- کودک از شیر خوردن پرهیز میکند اما تمایل به مکیدن دست یا پستانک دارد.
بسیار سپاسگزارم دوست خوب من