همه آنچه درباره عکس رنگی رحم ، کاربرد و عوارض+ خطرات+ عکس

عکس برداری از رحم به دلایل مختلفی انجام می شود. عکس برداری رنگی ( عکس رنگی رحم ) یا هیستروسالپنگوگرافی (HSG) نوعی عکس برداری مخصوص از رحم و لوله های آن توسط اشعه ایکس است. که در مواردی از جمله موارد زیر تجویز می شود:

• ارزیابی دلایل ناباروری در خانم
• سقط جنین های مکرر
• ناهنجاری های مادرزادی رحم
• جراحی لوله ها
• نارسایی سرویکس
• خونریزی های غیر طبیعی
• چسبندگی رحم و لوله ها
• آمنوره ی ثانویه
• و…

زمان ایده آل برای انجام HSG بعد از پایان سیکل قاعدگی و قبل از تخمک گذاری است. دیلاتاسیون ساختمان های وریدی اطراف رحم در دوران قاعدگی، احمتال اینتراوازیشن ماده‎ی حاجب را بیشتر می کند، بنابراین زمان مناسب برای انجام این تست 5 – 2 روز پس از اتمام خونریزی ماهیانه است.

پزشک از طریق بررسی عکس های رحم و لوله ها دلیل بیماری ها و ناراحتی ها را کشف کرده و راه های درمان آن را می یابد.

از آنجایی که عکس رنگی رحم بصورت واژینال انجام می شود قالبا با درد و احساسات ناخوشایند (ورود جسم خارجی به داخل واژن) همراه است و از این رو ممکن است با انقباضات زیاد و بی تابی از طرف بیمار همراه باشد. این انقباضات ممکن است مانع از باز شدن کامل لوله های رحمی و در نتیجه کاهش دقت عکسبرداری بشود.

از این رو پزشکان معمولا عکسبرداری همراه با بیهوشی (عکسبرداری بدون درد) را پیشنهاد می کنند. به این ترتیب انقباضات لگن و مقاومت در برابر ورود جسم به واژن از بین رفته و تعداد عکسی که گرفته می شود (میزان اشعه ی دریافتی) کاهش می یابد.

مطالب مرتبط:

عوارض و خطرات عکس رنگی رحم

مراقب تشخیص اشتباه در سونوگرافی باشید

سونوگرافی NT ( سونو NT ) و هر آنچه نمی‌دانید؟

همه چیز درباره سونوگرافی

نحوه عکسبرداری :

 در این روش از عکسبرداری ابتدا پزشک يک اسپکولوم (وسيله‌اي براي معاينه داخلي زنان) در واژن قرار مي‌دهد. سپس لوله­­‌اي بسيار ظريف از درون دهانه رحم به داخل رحم وارد نموده تا از اين طريق ماده حاجب را به درون رحم و لوله­‌هاي رحمي تزريق نمايد.

به‌طور طبيعي ماده حاجب بايد رحم و لوله­‌هاي رحمي را پر نمايد يعني هنگامي که در رحم و لوله­‌ها هيچ‌گونه انسداد و مشکلي وجود نداشته باشد ماده حاجب بعد از تزريق، فضاي داخل رحم و لوله­‌ها را به­‌طور يکنواخت پر خواهد کرد.  ولي در مورد انسداد لوله­‌اي ماده حاجب نمي­‌تواند تمام فضاي داخل رحم و لوله­‌ها را پر نمايد. 

در زمان عکس برداری:

عکس رنگی رحم بین 10 تا 30 دقیقه زمان می برد. و با اين تست، پزشك از وضعيت داخلي رحم و لوله­‌هاي رحمي مطلع مي­‌گردد و با توجه به نتايج حاصل از تست، در مورد نحوه درمان تصميم خواهد گرفت.

اگر عکس برداری توسط پزشکتان انجام شود، بلافاصله می توانید در جریان نتایج قرار بگیرید. اما اگر این کار توسط رادیولوژیست انجام شود، بین دو تا سه روز باید منتظر بمانید تا رادیولوژیست با بررسی عکس ها و فیلم ها گزارش لازم را به پزشکتان بدهد. ممکن است حدود 30 دقیقه بعد از عکس برداری تحت نظر قرار بگیرید تا در صورت بروز واکنش های آلرژیک، اقدامات لازم برای شما انجام شود.

عکس رنگی رحم بدون بیهوشی :

در صورت انجام عکس رنگی رحم با بیهوشی حضور همسر یا یکی از محارم بیمار در اتاق عمل الزامی است.

عکس رنگی رحم بدون بیهوشی شاید برای بسیاری از افراد غیر قابل تحمل باشد و اجبارا این عکسبرداری باید با بیهوشی همراه باشد.

بیهوشی در انجام عکس رنگی رحم نسبت به عمل های جراحی بسیار سطحی بوده و در این حد است که بیمار متوجه درد و ناراحتی نمی شود. و چیزی شبیه یک خواب کوتاه است. بنابراین نیاز نیست از این بابت بترسید.

در برخی موارد بین نیم تا یک ساعت پیش از انجام عکسبرداری، داروهای مسکنی به بیمار داده می شود که درد ناشی از تزریق ماده حاجب و عکسبرداری را کاعش می دهد. اما ممکن کمی است بعد از انجام عکسبرداری بیمار دردهایی را حس کند.

این روش از عکس برداری معمولا عوارض خاصی ندارد اما بصورت نادر در برخی افراد عوارضی از جمله لکه بینی، خونریزی، ادامه دردها و تب دیده شده که در این صورت حتما باید با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض عکس رنگی رحم ( عوارض سونوگرافی واژینال ) برای زنان و مادران چیست ؟ این سوالی است که شاید در رابطه با این روش تشخیص کمتر مورد توجه قرار گرفته شده باشد اما باید بدانیم که با قرار گرفتن در معرض بیش از حد به تابش، احتمال ابتلا به سرطان وجود دارد.( اما ممکن است مزیت تشخیص دقیق با این روش، بیشتر از خطرات احتمالی آن باشد. دوز مؤثر تابش اشعه برای این روش باید متفاوت باشد.)

• برای فرد مبتلا به یک بیماری التهابی مزمن، عفونت لگن یا بیماری‌های مقاربتی درمان نشده ، برای جلوگیری از بدتر شدن عفونت باید حتماً قبل از عمل به پزشک یا تکنولوژیست خود این موضوع را اطلاع دهید.
• زنان باید در صورت احتمال حاملگی باید پزشک یا تکنولوژیست خود مطلع کنند .

عوارض عکس رنگی رحم:

بعد از این آزمایش تا مدتی ناراحتی خفیفی به همراه خواهد داشت. هنگامی که کاتتر وارد واژن شده و ماده حاجب به بدن تزریق می‌شود، ممکن است کمی ناراحتی و گرفتگی عضلات بوجود آید، اما به سرعت برطرف خواهد شد.

همچنین ممکن است سوزش خفیف صفاق (پوشش حفره شکمی) ایجاد شود و باعث گسترش درد در قسمت پایین شکم گردد، اما در حد بسیار کم و موقتی خواهد بود. بسیاری از زنان طی چند روز پس از معاینه، لکه بینی واژینال را تجربه می‌کنند که کاملا طبیعی است.

از زنان و مادرانی که به دنبال عکسبرداری رنگی از رحم خود هستند تقاضا میکنیم که حتما عوارض عکس رنگی رحم را مطالعه کرده و با آگاهی کامل به دنبال این روش تشخیصی بروند.

اطلاعاتی که از سونوگرافی در دوران بارداری بدست می‌آید؟

تعیین اندازه و شکل جنین در عکس رنگی رحم :

پزشک با توجه به تصاویر سونوگرافی و اندازه جنین شما را محاسبه می‌کند و به شما می‌تواند توضیح دهد که قد و وزن جنین را با توجه به سن او کافی می‌داند یا خیر؟ وقتی که پزشک در مورد رشد کودک شما نگرانی دارد باید سونوگرافی مجددا تکرار و چندبارین باره انجام شود.
اگر برای اولین بار است که به سونوگرافی می‌روید . پزشک به شما خواهد گفت که جنین شما در هفته چندن رشد خود قرار دارد.

چک کردن سلامت قلب جنین:

در میانه دوران بارداری می‌توانید قلب جنین خود را با سونوگرافی چک کنید و پزشک برای اطمینان بیشتر از سلامت جنین تعداد ضربان قلب در هر دقیقه را چک خواهد کرد.

حال وقت آن رسیده که بدانید دوقلو و یا بیشتر باردار هستید یا نه؟ مادران با بیش از یک جنین معمولا شکم بزرگتری در سه ماهه اول بارداری دارندو با انجام سونوگرافی تعداد قل ها مشخص می شود.

چک کردن بارداری چند قلویی؟

آن دسته از مادران که باردار چند قل هستند در سه ماهه اول دوران بارداری شکمی بزرگتر از معمول دارند. اما برای اطمینان کامل از چند قلو بودن بارداری باید با انجام سونوگرافی از آن اطمینان حاصل شود.

چک کردن وضعیت قرار گرفتن جنین و جفت در عکس رنگی رحم:

اگر جفت دهانه رحم را پوشانده باشد، ممکن است در ماه های آخر شما را دچار درد و خونریزی کند. پزشک باید در سه ماهه سوم بارداری برای شما اسکن های متوالی جهت مشاهده قرارگیری جفت انجام دهد. در ضمن هیچ نگران نباشید. درصد بسیار کمی از این نوع قرارگیری جفت تا قبل از هفته بیستم بارداری ممکن است برای جنین مشکل بوجود بیاورد.

ارزیابی مقدار مایع آمنیوتیک رحم:

اگر پزشک تشخیص دهد که مقدار زیاد و یا کم مایع را در رحم دارید و ممکن است مشکل ساز شود.باید علت آن مشخص شود و شما بطور منظم سونوگرافی و چک آپ انجام دهید.

تشخیص و کنترل ناهنجاری های فیزیکی جنین با عکس رنگی رحم:

پزشک در سونوگرافی آناتومی می‌تواند جنین شما را از نزدیک ببیند که سر، گردن، قفسه سینه، قلب، نخاع، معده، کلیه،مثانه، دست و پا و طناب عصبی جنین شما درست تشکیل شده یا نه؟ اگر نتایج تست غربالگری سه ماهه اول بارداری شما مشکوک است و یا نگران هستید می‌تواند با انجام سونوگرافی NT نگرانی خود را رفع کنید.

تعیین جنسیت جنین:

در میانه دوران بارداری بین هفته های 16 تا 20 می توانید با سونوگرافی جنسیت جنین خود را تشخیص دهید. اما ممکن است که جنین شما با دستان خود جلوی دستگاه تناسلی خودش را پوشیده باشد و پزشک نتواند جنسیت جنین را تشخیص دهد.

محدودیت‌های هستروسکوپی (عکسبرداری رنگی از رحم):

عکس رنگی رحم تنها داخل رحم و لوله‌های رحم را نشان می‌دهد. اختلالات تخمدان، دیواره رحم و دیگر سازه‌های لگن ممکن است با ام.آر.آی یا سونوگرافی مورد بررسی قرار گیرد. مشکلات ناباروری ممکن است ناشی از علت‌هایی باشد که با عکس رنگی از رحم ارزیابی نمی‌شود، از جمله این علت‌ها تعداد کم اسپرم یا غیرطبیعی و یا عدم توانایی لانه‌گزینی یک تخمک بارور در رحم است.

اختلالات تخمدان، دیواره رحم و دیگر سازه‌های لگن ممکن است با ام.آر.آی یا سونوگرافی مورد بررسی قرار گیرد. مشکلات ناباروری ممکن است ناشی از علت‌هایی باشد که با عکس رنگی از رحم ارزیابی نمی‌شود، از جمله این علت‌ها تعداد کم اسپرم یا غیرطبیعی و یا عدم توانایی لانه‌گزینی یک تخمک بارور در رحم است.